Deli bal ve hurma suyu korozyonu önlüyor

Düzce Üniversitesi'nde (DÜ) görevli akademisyenler, geliştirdikleri proje ile alüminyum alaşımlarındaki korozyonu (aşındırma) ''deli bal'' ve ''hurma suyu'' ile yüzde 60 oranında önlemeyi başardı.

DÜ Kaynaşlı Meslek Yüksekokulu Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Hüsnü Gerengi, AA muhabirine Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nca insan sağlığına zarar verdiği gerekçesiyle yasaklanan deli balın (acı bal) korozyonla mücadelede kullanılması için proje hazırladıklarını söyledi.

Korozyonla mücadelenin pahalı bir sektör olduğunu, bu nedenle doğal ve kullanılmayan bir ürün olan deli balı alternatif ürün olarak geliştirmeye çalıştıklarını aktaran Gerengi, ''Çalışmalarımız son derece ümit verici. Çeşitli alüminyum alaşımlarında yüzde 50 ve 60'lara varan koruma sağladığını çeşitli ortamlarda gördük. Bunun artırılmasına yönelik çalışmalar hala devam ediyor'' diye konuştu.

Gerengi, alüminyum alaşımlarında inhibitör (engelleyici) olarak kullanılan kromatlara (iyon) dikkati çekerek, kromatların kanserojen özellikleri nedeniyle çevreye büyük zarar verdiğini kaydetti.

Proje sayesinde ülke ve özellikle yöre ekonomisine katkı sağladıklarını vurgulayan Gerengi, ''Çünkü Düzce'de 'Rhododendron' denen bitki türü son derece fazla. Dolayısıyla bu bitkiden elde edilen bal çeşidi de fazla. Yöre insanı da 'Bu balın satılması yasak, acaba bu balı nasıl değerlendirebiliriz?' gibi arayış içinde. Dolayısıyla çalışmalarımızı tamamladığımız zaman ürünün alternatif olarak kullanılıp kullanılamayacağına dair bilgi sahibi olacağız'' ifadelerini kullandı.

Hurma suyu da paslanmayı önlüyor

Yrd. Doç. Dr. Gerengi, yaptıkları araştırmada hurma suyunun da korozyonu önleyici özelliği bulunduğunu tespit ettiklerini, hurma suyunun ''7075 alüminyum alaşımı'' üzerinde inhibitör etkinliğinin yüzde 50'lerde olduğunu, özellikle asidik ortamda ''piklink korozyonuna'' karşı çok iyi koruma sağladığını gördüklerini belirterek, hurma suyundan ve deli baldan elde edilen verilerin birbirinden farklı olduğuna işaret etti.

Birinde asidik ortamın, diğerinde de tuzlu ortamın kullanıldığını vurgulayan Gerengi, sözlerini şöyle tamamladı:

''Asidik ortamda metallerin korozyonunu nasıl engelliyoruz, ona baktık. Birisinde de tuzlu suda baktık. Uzay endüstrisinde kullanılan bir alaşımdı. O alaşımı 'tuzlu deniz' gibi diyelim, havada uçtuğu zaman okyanustan gelen su ve tuzun etkisiyle meydana gelecek korozyonu araştırdık. İkisi farklı ortamlarda. Ortaya çıkan sonuca göre, içinde bulunan monosakkaritlerden dolayı hem deli balın hem de hurma suyunun yüzde 50 ila 60 arasında inhibitör olarak kullanılabileceğini tespit ettik.''

Yrd. Doç. Dr. Gerengi, TÜBİTAK'tan bir yıl içinde 25 bin lira destek aldıklarını, alüminyum alaşımların ardından diğer metaller üzerine de yoğunlaşacaklarını, yeni proje üzerinde çalıştıklarını, bu nedenle daha çok desteğe ihtiyaçları olduğunu sözlerine ekledi.